Ο Λούις Τίκας, ήταν ένας από τους ηγέτες της Μεγάλης Απεργίας των ανθρακωρύχων στο Κολοράντο [εμφανίζεται σωστά μόνο σε IE δυστυχώς], ο οποίος δολοφονήθηκε εν ψυχρώ από τους εθνοφρουρούς που έστειλε η πολιτεία εναντίον των ανθρακωρύχων προασπιζόμενη τα συμφέροντα του Rockefeller κατά την διάρκεια της σφαγής στο Λάντλοου, στις 20 Απριλίου του 1914, σαν σήμερα πριν από 93 χρόνια, ένα από τα 18 θύματα εκείνης της ημέρας - τα 11 από τα οποία ήταν παιδιά.


Προκαλεί εντύπωση σήμερα ο βαθμός της γενικής άγνοιας στις ΗΠΑ για την όψη αυτή της ιστορίας της χώρας. Ενδεικτικό παράδειγμα της εξαφάνισης των (μακρών και αιματηρότατων) εργατικών αγώνων από την συλλογική μνήμη της χώρας, αποτελεί το παράδοξο της Εργατικής Πρωτομαγιάς. Παρότι καθιερώθηκε για να τιμήσει τους νεκρούς του Σικάγο το 1886, το επίσημο εργατικό κίνημα κράτησε αποστάσεις και η μνήμη των γεγονότων διατηρείται μόνο μέσα στα αποδυναμωμένα συνδικάτα, στην ακτιβιστική αριστερά και στις σχολές ιστορίας των Αμερικανικών πανεπιστημίων.

Σημειώνω πως η μάχη στο Σικάγο πρίν από 120 σχεδόν χρόνια είχε γίνει για το οκτάωρο. Και ανάμεσα στα αιτήματα των ανθρακωρύχων του Κολοράντο ήταν πάλι το οκτάωρο. Μια μάχη που από ότι φαίνεται κερδήθηκε και χάνεται ήδη, για να ξαναγίνει σήμερα πάλι εξαιρετικά επίκαιρη σε όλον τον κόσμο...

Επίμετρον:
1. Τα αιτήματα των απεργών του Κολοράντο ήταν

- η αναγνώριση του συνδικάτου
- το οκτάωρο εργασίας
- η εκλογή από τους εργάτες των επιστατών
- Πληρωμή για τις ώρες εργασίας που δεν είχαν άμεση σχέση με την εξώρυξη άνθρακα (π.χ. συντήρηση των υποστυλωμάτων, καθαρισμός των στοών κττ)
- αύξηση μισθών
- δικαίωμα συναλλαγών σε οποιοδήποτε κατάστημα (είχαν το δικαίωμα να ξοδεύουν τα χρήματά τους μόνο σε καταστήματα που ανήκαν στην εταιρεία)
- το δικαίωμα επιλογής των γιατρών (τους επέλεγε αναγκαστικά η εταιρεία γα αυτούς - για προφανείς λόγους)
- επιλογή μέρους κατοικίας (αναγκαστικά στεγάζονταν στις κατοικίες που ενοικίαζε η εταιρεία)
- εφαρμογή των νόμων περί ορυχείων του Κολοράντο

και κάποια ακόμα.

2. Οι αρχές της ελεύθερης εργασίας: It is a Great principle

Από την κατάθεση του Rockefeller σε επιτροπή του Κογκρέσου των ΗΠΑ για τις απεργίες στα ορυχεία του στο Κολοράντο:

CHAIRMAN: And you are willing to go on and let these killings take place . . . rather than go out there and see if you might do something to settle those conditions?

ROCKEFELLER: There is just one thing . . . which can be done, as things are at present, to settle this strike, and that is to unionize the camps; and our interest in labor is so profound . . . that interest demands that the camps shall be open [nonunion] camps that we expect to stand by the [Colorado Fuel and Iron Company] officers at any cost. . . .

CHAIRMAN: And you will do that if it costs all your property and kills all your employees?

ROCKEFELLER: It is a great principle.

CHAIRMAN: And you would do that rather than recognize the right of men to collective bargaining? Is that what I understand?

ROCKEFELLER: No, sir. Rather than allow outside people to come in and interfere with employees who are thoroughly satisfied with their labor conditions -- it was upon a similar principle that the War of the Revolution was carried on. It is a great national issue of the most vital kind.

3. Έλληνες στην Γιούτα

Από την ιστορία των Ελλήνων μεταναστών στην πολιτεία της Γιούτα. Παραθέτω αποσπάσματα που ενδέχεται να παραπέμπουν και σε σύγχρονες συζητήσεις (με το συμπάθιο για τα εκτενή παραθέματα):

- Εξαγάγοντας το νταβατζιλίκι,
Ο πατριώτης μας Λεωνίδας Σκληρής, έμπορος Ελλήνων μεταναστών:

...With representatives in every industrial center and his alliances with labor agents in the surrounding states, Skliris became the leading labor agent in the Midwest and West. Job-seekers were forced to present notes from his office in Salt Lake City. In return, Skliris charged each immigrant an exorbitant fee of from twenty to fifty dollars, a percentage of it going to mine bosses. An additional monthly payment to Skliris of a dollar was deducted from the worker's wages by the companies...

- Για όλα φταίνε οι μετανάστες:

... Like other Mediterranean immigrants, the Greeks experienced intense discrimination. Their wages were lower than those of Americans, they were segregated on railroad gangs and often assigned the more dangerous work, and they were prohibited from living in and buying property in certain areas. The general population, apprehensive at the sudden appearance of hundreds of dark, single men, were openly hostile...

...The Greeks, at first maligned by American labor for taking jobs at lower wages, soon attracted the interest of union leaders by going on strike in 1909 at the Murray smelter. In the 1912 Bingham strike the union realized it would have to bring in the Greeks, who constituted the greatest number of workers, or the effort would fail. The Greeks joined the strike principally to have Leonidas Skliris removed as their representative. Even though the strike was lost, Skliris was forced out of his lucrative position.

The year 1912 was an important one for the Greek--the Balkan Wars involving Greece, Turkey, and Bulgaria had begun and the Greeks in Utah answered Greece's call for reservists to return to fight against their traditional enemies. More than 200 Utah Greeks left for the homeland. Americans viewed this manifestation of national ties as additional evidence that Greeks could never be Americanized.

As World War I began in Europe, animosity toward the new immigrants from the Mediterranean and the Balkans increased, and reached hysterical proportions when America entered the war. Thinking themselves merely sojourners in America, with few of them being citizens, Greek men were initially reluctant to serve in America's forces. The Greeks were signaled out for abuse because of the large amounts of money they sent back to Greece, greater than that sent by other immigrant groups. Americans also resented the marriages between Greeks and American girls. Two lynchings of Greeks at this time barely were prevented by countrymen: in Salt Lake City a Greek who had killed the brother of Jack Dempsey, the boxer, was attacked as was another in Carbon County who had given an American girl a ride in his new automobile.

Although 349 Greeks served in the America army (14 were killed) and received instant citizenship, anti-immigrant editorials increased. The 1922 Carbon County strike exploded in tumult. The Greeks became the most militant group after one of their men was killed by a deputy sheriff. Union activity and, particularly, striking were condemned as un-American; immigrants who participated in these activities were characterized as ingrates and unfit for American citizenship. The apogee was reached in the 1923-24 Ku Klux Klan campaigns. The Klan burned crosses in Salt Lake City and in the industrial towns and camps, marched down streets, sent threatening letters to businessmen, and rampaged through Greek stores in Helper and forced out the American waitresses and clerks and warned them not to work for Greeks. The KKK, however, lost ground in the face of united efforts by the immigrants and the Catholic Knights of Columbus. Discrimination became more covert.

4. From Crete to Colorado, ένα ποιήμα για τον Τίκα, και ένα τραγούδι. Ένα τραγούδι του Woody Guthrie για το Ludlow.

{youtube}XDd64suDz1A{/youtube}

Η Λαμπρινή Θωμά και ο Νίκος Βεντούρας μιλούν για το ντοκιμαντέρ τους, «Παλληκάρι, ο Λούης Τίκας και η Σφαγή του Λάντλοου» , μια μοναδική καταγραφή μίας από τις σημαντικότερες στιγμές του αμερικανικού εργατικού κινήματος, που σημαδεύτηκε από τη δολοφονία του Έλληνα μετανάστη συνδικαλιστή Ηλία Σπαντιδάκη (Λούη Τίκα).

{youtube}mgLReEWH3Lo{/youtube}

Συνέντευξη στον Κώστα Εφήμερο

«Είναι από τις σημαντικότερες στιγμές στην ιστορία του εργατικού κινήματος των ΗΠΑ, είναι από τις στιγμές που άλλαξαν όχι μόνο την ιστορία αλλά και την ίδια την ιστορική προσέγγιση. Να σου πω μόνο ότι, ο διασημότερος ιστορικός της αμερικανικής αριστεράς, ο Χάουαρντ Ζιν, αποφασίζει να ασχοληθεί με τη λαϊκή ιστορία των ΗΠΑ όταν πρωτοέρχεται σε επαφή με το Λάντλοου. Κι ύστερα, η σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα, η καταπάτηση κάθε εργατικού δικαιώματος, που κερδίσαμε με αίμα, και η κατάσταση με τους μετανάστες κάνουν την ιστορία επίκαιρη, έναν αιώνα μετά. Η παραλληλία δείχνει ξεκάθαρα πού βρισκόμαστε και ποιος είναι ο δρόμος μας, νομίζω. Όμως, δεν ήταν μόνον αυτό. Υπήρξε προσωπική σχέση, επαφή. Ερωτευτήκαμε αυτόν τον υπέροχο Έλληνα, τον Λούη Τίκα, αλλά και τους ανθρώπους που κρατούν ζωντανή τη μνήμη του, από τη στιγμή που πατήσαμε το πόδι μας στο Λάντλοου, στο Κολοράντο. Αυτή η επαφή, με τη μνήμη και με τους ολοζώντανους φορείς της, ήταν που μας οδήγησε να αναζητήσουμε τα βήματα του Ηλία Σπαντιδάκη, του Λούη μας, και να αποφασίσουμε πως έπρεπε οπωσδήποτε να γίνει ντοκιμαντέρ η ιστορία, να αποκτήσει τη δύναμη, από την εικόνα, να νικήσει και το χρόνο και την απόσταση», λέει η Λαμπρινή Θωμά, που μαζί με το φωτογράφο και σκηνοθέτη Νίκο Βεντούρα δούλεψαν το ντοκιμαντέρ «Παλληκάρι - Ο Λούης Τίκας και η Σφαγή του Λάντλοου», που σε λίγες ημέρες παρουσιάζεται στο 16ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Θεσσαλονίκης.

«Η πρώτη μας απόπειρα για την παραγωγή του ντοκιμαντέρ έγινε το 2010, όταν ήρθαμε σε επαφή με τον Ζήση Παπανικόλα, τον κατ' εξοχήν ειδικό στο θέμα, και προσπαθήσαμε, χωρίς όμως ανταπόκριση, να δούμε αν μπορεί να βρεθεί κάποια χορηγία. Δεν το βάλαμε όμως κάτω, αποφασίσαμε να προχωρήσουμε με όσα μέσα διαθέτουμε οι ίδιοι», λέει.

«Φυσικά υπήρχαν έξοδα. Σημαντικά, αλλά όχι τόσο μεγάλα που να μας εμποδίσουν, καθώς οι νέες τεχνολογίες συμπιέζουν το κόστος, ειδικά αν ξέρεις να χρησιμοποιήσεις φωτογραφικές κάμερες με δυνατότητα βίντεο, οι οποίες υπερέχουν από τις συμβατικές βιντεοκάμερες. Είχαμε εξάλλου καλούς φίλους που μας βόηθησαν όταν προέκυψε θέμα ρευστότητας. Ειδικά θα αναφέρω τον συνεργάτη της Λαμπρινής στις εκπομπές της, τον Παναγιώτη Ανδριόπουλο, και τον καθηγητή του USCD και εξαιρετικό φίλο, Γιάννη Παπακωνσταντίνου, ο οποίος μας φιλοξένησε και μας βοήθησε όταν κάποια αναδρομικά στα οποία προσβλέπαμε καθυστέρησαν», λέει ο Νίκος.